جایگاه فعل در دستورهای فارسی و بررسی آن در قابوسنامه

چکیده قابوس نامه یکی از متون دور? نخستین است که در قرن پنجم هجری به قلم یکی از امیران زیاری، عنصرالمعالی کیکاووس بن اسکندر بن وشمگیر زیاری، به رشت? تحریر درآمده و از همان بدو نگارش، مورد توجّه فارسی زبانان قرار گرفته است؛ لیکن از نظر نکات زبانی و دستوری آن گونه که درخور و شایست? چنین متنی باشد به آن توجّهی نشده است و کمتر کتاب دستوری ( به جز تاریخ زبان فارسی خانلری) می یابیم که از این کتاب ارزشمند شواهدی ذکر کرده باشد. از این رو تصمیم گرفتیم مبحث فعل را در این کتاب مورد بررسی قرار دهیم. در این تحقیق فعل را با تمام ویژگی های آن؛ یعنی زمان، ساختمان، جهت، گذار، وجه، نمود و موارد دیگر و تا حدودی مطابق? آن با زبان فارسی معیار امروز مورد پژوهش قرار داده ایم؛ زیرا که فعل پیچیده ترین، بی شکل ترین، و مغشوش ترین عنصر دستور زبان فارسی است که در گذر زمان دچار تغییرات و دگرگونی های بسیاری شده است؛ و در یک آن، چندین مقول? زمان، شخص، جهت و جز آن را در بر می گیرد و به مرور زمان قاعده مندتر شده و تقریباً اشکالِ ثابت تری پیدا کرده است؛ و خوشبختانه پس از پژوهش هایی که انجام گرفت به نکات قابل توجّهی نیز در این رابطه دست پیدا کردیم. واژگان کلیدی دستور، فعل، قابوس نامه، وجه، افعال شبه معین